Nhiều người cao tuổi Nhật Bản cố tình phạm tội để được vào tù
(刑務所に入るために故意に犯罪を犯している日本の高齢者)

Những năm gần đây, đất nước mặt trời mọc đang phải đối mặt với một thực trạng đáng buồn trong xã hội: nhiều người cao tuổi cố tình phạm tội để được vào tù. Với nhiều người cao tuổi tại Nhật Bản, nhà tù được xem là “viện dưỡng lão” với 1/5 người bị kết án có độ tuổi trên 60.

Dân số già với tốc độ ngày càng nhanh đã trở thành một gánh nặng không hề nhỏ đến kinh tế, an sinh xã hội và quốc phòng của Nhật Bản. Thậm chí một quan chức địa phương tại tỉnh Aichi đã đưa ra ý kiến táo bạo nhằm cải thiện tỉ lệ sinh bằng cách: phân phối bao cao su bị làm thủng một cách bí mật cho các cặp vợ chồng.

Nhật Bản là một trong những nước có tuổi thọ trung bình người dân cao, bên cạnh đó tỉ lệ sinh trong những năm gần đây thấp.Khi tỉ lệ người già ngày càng tăng, kinh tế phát triển chững lại và nguồn ngân sách an sinh xã hội chịu nhiều áp lực hơn, cũng là lúc Nhật Bản phải đau đầu với vấn nạn: nhiều người già chấp nhận vi phạm pháp luật để “được” vào tù. Nhật Bản được xem là đất nước của những nguyên tắc đạo đức khắt khe trong mọi mặt đời sống, thì đâu thật sự là nguyên nhân khiến cụ ông, cụ bà Nhật Bản chấp nhận đi vào con đường phạm pháp?

Trung bình 01 người nghỉ hưu ở Nhật Bản nhận được 78 man/năm tiền trợ cấp, tuy nhiên theo khảo sát thì số tiền này chỉ đáp ứng được 75% chi phí sinh hoạt ở mức tiết kiệm nhất có thể. Với truyền thống “tôn sùng” công việc và danh dự, uy tín cá nhân khiến nhiều người bất chấp chọn sự nghiệp bản thân thay vì chăm sóc bố mẹ già, còn người già lại không muốn mình trở thành gánh nặng và cản bước tiến của con cháu. Chính vì thế, không ít cụ ông, cụ bà chọn cuộc sống không cần lo nghĩ phía sau song sắt thay lo lắng cuộc sống bên ngoài.

Trường hợp cụ ông 67 tuổi tại trại giam Nagasaki đã bị kết án 14 lần vì hành vi trộm cắp. Và lí do khiến ông hết lần này đến lần khác vi phạm luật lệ là để “được” sống trong tù. Thay vì sống bên ngoài không có người thân, con cái, nhà cửa, tiền bạc thì nơi đây thật sự là “thiên đường”.

Một trại giam dành cho nữ tại Fukushima, số tù nhân hơn 60 tuổi chiếm 28%. Trong đó, người cao tuổi nhất là một cụ bà 91 tuổi đang rất hài lòng khi mỗi ngày đều được cung cấp 3 bữa ăn và chăm sóc y tế miễn phí.

Nhật Bản là một trong những đất nước tuân thủ luật pháp tốt nhất thế giới khi tỉ lệ phạm tội là 49/100.000 người, thấp hơn nhiều so với Mỹ (698/100.000 người) và nhiều nước Châu Âu khác. Thời gian gần đây, đất nước này phải chứng kiến một thực trạng đau lòng: nhà tù biến thành “viện dưỡng lão” khi số lượng tội phạm gấp 4 lần trong 2 thập kỷ qua.